In veel gevallen is voeding geen vervanging voor medicatie
” Let food be thy medicine and let medicine be thy food “: Deze filosofische gedachte van Hippocrates is zo populair, dat ze op talloze Instagram-berichten, tweets, facebook en op content over voeding zijn te vinden.
Het klinkt dwingend; de woorden geven mensen het gevoel dat ze zichzelf kunnen genezen. Hier zit een zeker optimisme in, een sterk gevoel van individualisme. Als je ziek bent, waarom verander je dan je voedingspatroon niet om beter te worden?
Maar waarom steken we zoveel energie in deze citaat als lifestyle (het zou zelfs een verkeerde citaat kunnen zijn, omdat we dit in geen van zijn geschriften kunnen vinden) als mensen het echte probleem niet zien: Voedsel is geen medicijn.
Het effect van deze gedachte is sterk verbonden met de ” gezondheidscultuur ” of, in het extreme geval, met orthorexia, wanneer men gezond wil eten, overgaat in een obsessie. De gedachte dat je met voedsel kan genezen klinkt verleidelijk omdat medicijnen soms eng kunnen zijn. Je hoort zoveel negativiteit over medicatie, verhalen over de bijwerking etc.
Daar worden mensen onzeker van.(Medicatie is niet altijd bedoeld om de oorzaak te behandelen en is eerder bedoeld om de symptomen onder controle te houden, omdat bepaalde aandoeningen chronisch zijn of dat er iets aan de hand is waar we de oplossing niet voor hebben.)
Onze cultuur heeft een groeiend wantrouwen ten opzichte van de hedendaagse geneeskunde, waarvan sommige zijn gebaseerd op feiten (de geneesmiddelenprijzen in de Verenigde Staten zijn 214 procent hoger dan in 19 andere geïndustrialiseerde landen) en andere uit angst (uit onderzoek blijkt dat de “bezorgdheid over de vaccins” met 31 procent is toegenomen tussen 2000 en 2009).
Onze geneeskunde kan daarentegen voor veel mensen een positieve bijdragen leveren waar men bezig is om mensen hun kwaliteit van leven terug te geven. Het feit dat we het gevoel hebben dat we onze gezondheid volledig onder controle moeten hebben door middel van onze voeding en dat we geen vertrouwen moeten hebben in onze geneesmiddelen.
Het voordeel van het combineren van verschillende behandelingen om bepaalde ziekten op adequate wijze te voorkomen of te reguleren en om een optimale individuele gezondheid te bereiken, is dat we deze niet alleen kunnen vertrouwen op voeding, omdat we het voordeel van verschillende behandelingen dan in gevaar kunnen brengen.
Ja, een bepaalde levensstijl kan veel aandoeningen voorkomen of afremmen, maar er is slechts een kleine groep aandoeningen waarvan we weten dat ze alleen met voedsel of specifieke voedingsstoffen kunnen worden behandeld, zoals:
- Coeliakie vergt dat gluten worden uitgesloten in je voedingspatroon. Glutenvrije diëten zijn de laatste tijd vrij populair geworden, maar minder dan 1 procent van de bevolking heeft deze aandoening.
- Epilepsie kan verbeteren met een ketogeen dieet bij kinderen die niet of slecht reageren op medicatie.
- Genetische afwijkingen met betrekking tot de stofwisseling van bepaalde voedingsstoffen, zoals fenylketonurie, worden behandeld met uitsluiting of ernstige beperking van een voedingsstof, zoals fenylalanine.
- IgE-gemedieerde voedselallergieën vereisen uitsluiting van het allergeen.
Voor al het andere kan alleen al normaal eten helpen.
Als we het advies krijgen dat het eten van een bepaalde voedingswijze zal helpen, voorkomen of behandelen van een aandoening en het werkt niet, dan kunnen we ons schuldig en beledigd voelen. De schuld voelt alsof het bij ons ligt. Als we het beter hadden gedaan, harder hadden geprobeerd, strenger waren geweest, was het misschien niet gebeurd.
Deze denkwijze vermindert de preventie en behandeling van ziekten terug tot één enkele reden. Het negeert al het andere, ook al zijn er veel oorzaken die bijdragen aan de gezondheid, waaronder de oorzaken die we niet onder controle kunnen houden. Het creëert een fout wanneer er geen oorzaak voor is.
Het is geen zwakte om medicatie te nemen….
Medicijnen kunnen helpen bij de behandeling van ziekten wanneer dat nodig is. Als we voortdurend worden gebombardeerd met de boodschappen dat gezond eten het beste is en dat het nemen van medicatie een mislukking is, worden we geconfronteerd met een stigma bij het maken van de keuze die ons leven daadwerkelijk kan redden of verbeteren.
De keuze om medicijnen te nemen om welke reden dan ook is een keuze. Het is er een die voor niemand gerechtvaardigd hoeft te worden.
Op een recente Instagram-post heeft iemand gesuggereerd dat iemands type 1 diabetische echtgenoot en zijn type 1 diabetische vriendin in opstand zouden moeten komen tegen de stijgende insulineprijzen door hun ziekte – een auto-immuunziekte die chronisch en ongeneeslijk is – te behandelen met een bepaald dieet in plaats van insuline.
De betrokken personen waren in dit geval in staat om het advies naast zich neer te leggen omdat ze slecht geïnformeerd waren. Sommige mensen kunnen echter een dergelijke advies opvatten dat ze het niet goed doen en of onder druk gaan proberen met alle gevolgen van dien. Dit is niet alleen in strijd met wat het wetenschappelijk onderzoek ons duidelijk maakt of het zal werken. Het is uiterst riskant en schadelijk om het te proberen, ondanks de goede bedoelingen. Dit moet altijd onder toezicht gedaan moeten worden.
Hoewel het waar is dat gezonde voeding onze gezondheid kan beïnvloeden, is het geen wondermiddel. In werkelijkheid is het zoveel meer dan alleen maar medicijnen of voeding. Dit alles kan te maken hebben onder groepsdruk. Dat mensen ergens iets hebben horen rinkelen en daarop reageren, maar niet op onderzoek gaan om te weten te komen of het werkelijk zo is.
Eten zit in onze cultuur en geniet ervan
Als we voeding veranderen in medicijnen en een “eet om te leven”-mentaliteit gaan creëren, halen we al het andere idee uit het voedsel. Als we doen alsof voedsel slechts een voedingsmiddel is of een middel om ziekten te genezen, dan wissen we onze geschiedenis, het feest en de herinneringen uit wat eten met zich meebrengt. De gezelligheid, verbinding en samen zijn. Gezond eten is goed, maar we moet niet gaan overdrijven. We leven altijd langer als we onze vriendschappen en familie bij elkaar hebben. En in veel culturen hoort dat door veel samen eten.
Als we een cultuur creëren rond een mogelijke miscitaat, zal dat ons allemaal in verlegenheid brengen en kan het mensen ertoe aanzetten om medicijnen voor een behandelbare ziekte te vermijden. Het is onrechtvaardig ten opzichte van alles wat onze voeding ons heeft gegeven – en nog steeds het vermogen heeft om ons dit te geven.