In het artikel hebben we gelezen wat zelfbewustzijn is. Laten we nu onze aandacht verplaatsen naar het onderzoek over de resultaten van zelfbewustzijn.
- Zoals je je misschien kunt voorstellen, zijn er veel positieve kanten aan het zelfbewust zijn:
- Het kan ons pro-actiever maken, onze draagkracht vergroten en positieve zelfontwikkeling stimuleren (Sutton, 2016).
- Zelfbewustzijn stelt ons in staat om dingen vanuit het perspectief van anderen te zien, om zelfcontrole aan te leren, om creatief en productief te werken, en om trots op onszelf en ons werk te voelen, evenals een algemeen gevoel van eigenwaarde.
- Het leidt tot betere besluitvorming.
- Het kan ons beter maken in ons werk, betere communicators op de werkvloer, en ons zelfvertrouwen en werk gerelateerde gevoel van geluk vergroten.
Deze lijst met voordelen is reden genoeg om aan een beter zelfbewustzijn te werken, maar deze lijst is zeker niet allesomvattend. Zelfbewustzijn heeft de mogelijkheid om vrijwel elke ervaring die je hebt te verbeteren, omdat het een instrument en een oefening is die overal en altijd kan worden toegepast, om jezelf in het moment te aarden, jezelf en de situatie realistisch te beoordelen, en je te helpen goede keuzes te maken.
Voorbeelden van zelfbewustzijnsoefeningen
We weten dus dat zelfbewustzijn goed is, maar hoe gaat dat in zijn werk? Hoe kan iemand zelfbewustzijn in de praktijk brengen?
Hieronder staan drie voorbeelden van iemand die zelfbewustzijnsvaardigheden in praktijk probeert te brengen:
Tjeerd op het werk
- Tjeerd worstelt met het maken van een kwartaalrapportage op zijn werk, en hij levert regelmatig tegenvallende resultaten. Hij merkt de discrepantie tussen zijn normen en zijn prestaties en gaat over tot zelfevaluatie om te bepalen waar het vandaan komt en hoe het te verbeteren.
- Hij vraagt zich af wat de taak voor hem zo moeilijk maakt, en hij realiseert zich dat hij nooit moeite lijkt te hebben met het werk dat in het verslag moet worden opgenomen, maar dat hij moeite heeft om het overzichtelijk en duidelijk op te schrijven.
- Tjeerd besluit de discrepantie op te lossen door een cursus te volgen om zijn schrijfvaardigheid te verbeteren, door een collega zijn verslag te laten beoordelen voordat hij het indient, en door een template te maken dat opnieuw kan worden gebruikt voor zijn volgende verslagen, zodat hij er zeker van is dat hij alle relevante informatie bevat.
Monique thuis
- Monique heeft relatieproblemen met haar vriend, Luis. Ze vindt dat Luis haar als een vanzelfsprekendheid beschouwt en dat hij haar niet genoeg zegt dat hij van haar houdt of genegenheid voor haar toont. Ze hebben hier vaak ruzie over.
- Plotseling realiseert zij zich dat zij misschien bijdraagt aan het probleem. Ze kijkt naar binnen en ziet dat ze Luis niet genoeg waardering geeft en dat ze de leuke dingen die hij in huis voor haar doet en de kleine fysieke aanrakingen die zijn liefde tonen, over het hoofd ziet.
- Monique denkt na over haar denkprocessen wanneer Luis een kans mist om haar geliefd te laten voelen en merkt op dat ze aanneemt dat hij opzettelijk de dingen vermijdt die zij leuk vindt. Ze brengt wat tijd door met Luis om na te denken en te praten over hoe ze hun liefde aan elkaar willen laten zien en ontvangen, en ze proberen hun relatie te verbeteren.
Bridget is alleen.
- Bridget worstelt met een laag gevoel van eigenwaarde, wat depressieve symptomen veroorzaakt. Ze voelt zich niet goed genoeg en accepteert daardoor geen kansen die op haar pad komen. Ze gaat aan de slag met een therapeut om haar zelfbewustzijn te vergroten.
- De volgende keer dat ze een kans krijgt, denkt ze dat ze die niet wil doen en besluit ze de kans af te slaan; maar met behulp van zelfbewustwordingstechnieken realiseert Bridget zich dat ze zichzelf alleen maar vertelt dat ze de kans niet wil doen vanwege haar angst dat ze niet goed genoeg zal zijn.
- Bridget herinnert zichzelf eraan dat ze goed genoeg is en richt haar gedachten op “wat als ik slaag?” in plaats van “wat als ik faal?” Ze accepteert de kans en blijft zelfbewustzijn en zelfliefde gebruiken om haar kansen op succes te vergroten.
Deze drie verhalen illustreren hoe zelfbewustzijn eruit kan zien, en wat het voor je kan doen als je het aanpakt. Zonder zelfbewustzijn zou Tjeerd zijn doorgegaan met het inleveren van slechte rapportages, zou Monique zijn doorgegaan in een ongelukkige relatie of de relatie hebben verbroken, en zou Bridget nooit de kans hebben gegrepen om te groeien.
5 tips om je zelfbewustzijn te vergroten
Inmiddels hebben we een aantal duidelijke voorbeelden van zelfbewustzijn in gedachten. We weten hoe het eruit ziet om zelfbewustzijn bij jezelf aan te leren en te laten groeien. Maar hoe doe je dat? Wat hebben onze hoofdpersonen gedaan om zelfbewustzijn te beoefenen?
Er zijn veel verschillende manieren om zelfbewustzijn aan te leren en te oefenen, maar dit zijn enkele van de meest effectieve:
1 Mindfulness en meditatie toepassen
Mindfulness verwijst naar het aanwezig zijn in het moment en aandacht te besteden aan jezelf en je omgeving in plaats van te verdwalen in gedachten of piekeren of dagdromen.
Meditatie is de methode waarbij je je aandacht op één ding richt, zoals je ademhaling, een mantra of een gevoel, en je gedachten laat afdrijven in plaats van ze vast te houden.
Beide oefeningen kunnen je helpen je meer bewust te worden van je innerlijke staat en je reacties daarop. Ze kunnen je ook helpen je gedachten en gevoelens te herkennen en te voorkomen dat je er zo in verstrikt raakt dat je de greep op je “zelf” verliest.
2 Yoga oefeningen
Yoga is een fysieke oefening, maar het is net zo goed een mentale oefening. Terwijl je lichaam zich strekt, buigt en spant, leert je geest discipline, zelfacceptatie en bewustzijn. Je wordt je meer bewust van je lichaam en alle gevoelens die zich manifesteren, en je wordt je meer bewust van je geest en de gedachten die opkomen.
Je kunt yoga zelfs combineren met mindfulness of meditatie om je zelfbewustzijn te vergroten.
3 Maak tijd om na te denken-reflecteren
Nadenken kan op verschillende manieren (ook in een dagboek; zie de volgende tip) en kan worden afgestemd op de persoon die de reflectie uitvoert, maar het belangrijkste is dat je je gedachten, gevoelens en gewoontes doorneemt om te zien waar je aan je verwachtingen hebt voldaan, waar het niet goed ging en waar er ruimte is voor verbetering.
Je kunt ook nadenken over je eigen verwachtingen om te zien of ze goed zijn om jezelf daaraan te houden. Je kunt in een dagboek schrijven, hardop praten, of gewoon rustig zitten en nadenken, wat je maar helpt om over jezelf na te denken.
4 Dagboek schrijven
Het voordeel van het schrijven van een dagboek is dat het je in staat stelt om je gedachten en gevoelens te benoemen, te verduidelijken en te accepteren. Het helpt je ontdekken wat je wilt, wat je belangrijk vindt, en wat voor jou werkt. Het kan je ook helpen ontdekken wat je niet wilt, wat niet belangrijk voor je is, en wat niet voor je werkt.
Beide zijn even belangrijk iets van te leren. Of je nu wilt schrijven in een verzonnen tekst, een lijst met opsommingen of een gedicht, het opschrijven van je gedachten en gevoelens helpt je om bewuster bezig te zijn met jezelf.
5 Vraag hulp aan je dierbaren
Het is belangrijk om het gevoel te hebben dat we onszelf van binnenuit kennen, maar feedback van buitenaf helpt ook. Vraag je familie en goede vrienden wat ze van je vinden. Laat ze je beschrijven en kijk wat waar klinkt en wat je verbaast.
Neem zorgvuldig hun mening in overweging en denk erover na als je een dagboek schrijft of op een andere manier nadenkt. Natuurlijk, neem niet het woord van één persoon als vanzelfsprekend; je moet met een aantal verschillende mensen praten om een volledig beeld van jezelf te krijgen.
En vergeet niet dat het uiteindelijk jouw zelfvertrouwen en gevoelens zijn die het belangrijkst voor je zijn!
Belangrijk tijdens het coachen en therapieën
Zelfbewustzijn is een krachtig instrument dat, wanneer het regelmatig wordt toegepast, meer goeds kan doen voor coachees en cliënten dan al het andere dat een professional met hen uit kan wisselen. Om echte, invloedrijke en blijvende verandering teweeg te brengen, moeten mensen in staat zijn om naar binnen te kijken en vertrouwd te raken met die interne leefwereld.
Zelfbewustwording zou een topprioriteit moeten zijn voor vrijwel alle cliënten, waarna het meer traditionele coachings- en begeleidingswerk kan beginnen. Je kunt iemand bijvoorbeeld helpen met zijn slechte gewoontes te doorbreken.
Toch, indien ze niet begrijpen waarom ze de neiging hebben tot deze slechte gewoonten is het bijna een zekerheid dat ze ofwel nooit zullen breken met deze gewoonten ofwel voor een tijdje zullen stoppen en gewoon verder gaan waar ze gebleven waren wanneer het moeilijk wordt.
Zelfbewustzijn is niet alleen van levensbelang voor de coachee of cliënt; het is ook belangrijk voor de coach of therapeut. Zelfbewustzijn is zelfs een van de belangrijkste normen in verschillende beroepsorganisaties, zowel als een vereiste voor counselors als een noodzakelijke vaardigheid om bij cliënten aan te leren.
Het vergt een flinke dosis zelfbewustzijn om deskundig advies te geven en uitvoerbaar advies. Bovendien zal zelfbewustzijn de zorgzame therapeut helpen om niet te veel verstrikt te raken in de problemen van zijn cliënt of de problemen door zijn eigen gekleurde bril te bekijken.