Een Nederlands idee met een Europese miljoenensubsidie dat tot doel heeft de wetenschappelijke integriteit te verbeteren. Vandaag wordt het online platform www.embassy.science in Hongkong gelanceerd op de World Conference on Research Integrity. Integriteit in de wetenschap is helaas niet vanzelfsprekend en staat regelmatig ter discussie, zeggen projectleider Guy Widdershoven en adviseur van het project Lex Bouter van Amsterdam UMC en de Vrije Universiteit, Amsterdam.

Stel, je bent een jonge onderzoeker en je krijgt van een meerdere de vraag om twee namen aan de auteurslijst van een artikel toe te voegen. Je kent deze personen niet en voor zover jij weet deden ze niet mee aan het onderzoek of de publicatie. Wat doe je dan? Onderzoekers hebben te maken met een enorme druk om te publiceren. Als je niet voldoende publiceert heb je minder kans op subsidies en is het moeilijk een wetenschappelijke carrière op te bouwen. Dus probeer je je naam misschien onder publicaties te krijgen waar je niet of nauwelijks aan hebt meegewerkt maar waar je wel goed sier mee maakt. Erg? Ja, dat is erg, vinden Widdershoven en Bouter.

Platform voor wetenschappers

“Ons platform is bedoeld voor iedereen die op de één of andere manier met wetenschap te maken heeft”, aldus Lex Bouter, hoogleraar methodologie en integriteit aan de Vrije Universiteit Amsterdam, “om ervaringen te delen, zodat we van elkaar kunnen leren en elkaar scherp houden. We moeten dilemma’s benoemen en toe durven geven dat we het ook niet altijd precies weten. Het gaat ook om bewustwording.” Hoogleraar medische filosofie en ethiek van Amsterdam UMC, Guy Widdershoven, vult aan:  “We moeten er samen voor zorgen dat de wetenschap gezond en integer blijft. Wetenschappers hebben de verantwoordelijkheid hun onderzoek zorgvuldig, eerlijk en transparant uit te voeren.”

We kennen verhalen van onderzoekers die het met de wetenschappelijk integriteit niet zo nauw namen. Het ging daarbij bijvoorbeeld om het gebruiken van gemanipuleerde of gefabriceerde data, onzorgvuldige bronvermelding en plagiaat. Het nieuwe online platform The Embassy of Good Science biedt naast een verzameling van gedragscodes en richtlijnen voor onderzoek vooral veel praktische hulp bij het goed uitvoeren van onderzoek. Op welke principes is goed onderzoek gebaseerd? Hoe ga je om met dilemma’s? Maar ook, wat doe je als je iemand verdenkt van fraude?

Het platform is uniek door het gebruik van ‘semantic mediawiki’. Door deze wiki-benadering kunnen onderzoekers en andere gebruikers zelf informatie toevoegen en bewerken, zodat de website uiteindelijk door de wetenschappelijke gemeenschap zelf wordt gedragen.

The Embassy of Good Science is het resultaat van twee door de Europese Unie (Horizon 2020) gesubsidieerde projecten, met een totaalbudget van bijna 7 miljoen euro. In de afgelopen twee jaar hebben de consortia Europese richtlijnen, tools en voorbeelden verzameld en ontwikkeld. Er is samengewerkt met 19 Europese universiteiten en instituten.

Meer informatie over dit platform voor wetenschappers

>The Embassy of Good Science: www.embassy.science 

>Persinformatie en beeldmateriaal: http://design.embassy.science/d/ncaHkNyWQp3x/press 

>EnTIRE consortium: Website: http://entireconsortium.eu/, EU information: https://cordis.europa.eu/project/rcn/210253/factsheet/ en

>VIRT2UE consortium: EU information: https://cordis.europa.eu/project/rcn/214892/ en

>The European Code of Conduct for Research Integrity (pdf) https://ec.europa.eu/research/participants/data/ref/h2020/other/hi/h2020-ethics_code-of-conduct_en.pdf 

>Informatie over semantic mediawiki https://www.semantic-mediawiki.org/wiki/Semantic_MediaWiki