Kijkje binnen de psychiatrie – het leven achter deze deuren.
Jacob en Wammes
Jacob en Wammes, beiden eigenaar van een groot boerenbedrijf, maar daar hield de gelijkenis mee op. Jacob een grote grove vrijgezel die je je alleen voor kon stellen in een blauwe kiel, op klompen en met een dot pruimtabak tussen het restant van z’n kiezen.
Hij was zo stijf als een plank en lag permanent op bed. Van tijd tot tijd kwam een groep (belanghebbende) familieleden poolshoogte nemen hoe hij er voor stond en dropen na korte tijd teleurgesteld weer af. De erfenis was nog niet in zicht!
Dan Wammes, herenboer, de pater familias, een indrukwekkende persoonlijkheid. Kreeg veel bezoek van vrouw, kinderen en kleinkinderen en duidelijk was te zien dat hij geliefd was bij allemaal. Wammes is een van de mensen die ik graag mocht en niet vergeten zal.
Studenten begeleiding
Leerlingen begeleiden, vanzelfsprekend. De praktijk is de beste leermeester. Die begeleiding moest aan steeds meer voorwaarden voldoen en kostte daardoor steeds meer tijd. Prima, maar die tijd moest ergens vandaan komen en werd automatisch in mindering gebracht van de werktijd, de tijd die besteed zou moeten worden aan de bewoners.
Dat stuitte me tegen de borst en daarom maakte ik altijd een afspraak met de te begeleiden leerling. “Kijk hoe ik het doe, vraag alles wat je vragen wilt, als je niks hoort van mij doe je het goed, een compliment geef ik alleen als iets heel goed is en een op- of aanmerking maak ik alleen als ik vind dat wat je doet niet goed is, o.k.?”
Ik heb niet meegemaakt dat iemand niet akkoord ging! (begrijpelijk als je als groentje tegenover een ouwe rot staat!). Maar die ouwe rot bleek best mee te vallen en na een paar dagen had niemand er moeite mee me met Frans aan te spreken, spontaan natuurlijk, anders telt het niet!. Het hoeft allemaal niet zo moeilijk toch?
Schuldgevoel
Ik weet wel zeker dat veel partners van bij ons opgenomen mensen daar in meerdere of mindere mate last van hadden. Het gevoel hun partner in de steek gelaten te hebben, ook al was thuis houden geen haalbare kaart. Dikwijls was het mogelijk die pijn wat te verzachten door begrip te tonen.
Soms was het moeilijk als ze hun schuldgevoel probeerden te compenseren door op alles kritiek te hebben. Een mevrouw maakte het te bont naar mijn zin. Ze nam haar man altijd mee naar de gang en kwam steevast na een kwartiertje terug om haar beklag te doen, koffievlek op zijn onderhemd, plekje in zijn onderbroek enz.enz., alles op een toon van het is schandalig dat jullie daar niks aan doen.
Meneer krijgt weer bezoek en zoals gewoonlijk de bel na een kwartiertje. “Wacht maar jongens, ik ga wel”. Mevr. steekt meteen van wal en ik onderbreek haar “wacht eens even, het lijkt me het beste dat u uw man mee naar huis neemt want wij verzorgen hem toch niet goed!
U kunt het zelf veel beter, neem hem maar mee”. Verschrikte stilte. Bij de volgende bezoeken is er niet meer gebeld. Ik ben hier niet trots op maar soms kan het het beste zijn voor alle partijen.
Column: Frans Broekhof
Oud medewerker van de voormalige Bavo psychiatrie in Noordwijkerhout. Frans schrijft over zijn tijd dat hij daar werkte en deelt ook geregeld zijn hersenspinsels over wat hem bezighoudt.
