Bij codependentie (mede-afhankelijkheid) cijfer je jezelf volledig weg ten behoeve van de gevoelens en behoeften van een ander. Het gevolg is dat je jezelf volledig kunt verliezen in je relatie(s). ‘Codependentie is een gedragspatroon, waarin je jezelf afhankelijk maakt van de goedkeuring van iemand anders voor je eigenwaarde en identiteit’.
Codependentie iets wat veel mensen niet kennen
De term codependentie is een verregaand aanpassingsgedrag en bestaat al tientallen jaren. Hoewel het oorspronkelijk werd toegepast op echtgenoten van alcoholisten, is nu aangetoond, dat de kenmerken van codependentie veel meer voorkomt dan aanvankelijk werd gedacht. In feite vonden de onderzoekers, dat als je in een disfunctionele familie of met een zieke ouder bent opgevoed, je ook deze afhankelijkheid zou kunnen hebben. Onderzoekers vonden ook dat codependente symptomen erger werden als ze niet behandeld werden. Het goede nieuws is dat ze omkeerbaar zijn.
Ze beschrijven ook een relatie, die een andere persoon in staat stelt om hun onverantwoord, verslavend of ondergeschikt gedrag te handhaven. Ben je al je energie aan het besteden om aan je partner te voldoen? Voelt je je vast in je relatie? Ben jij degene die voortdurend opoffering doet in jouw relatie? Dan kan je in een codependente relatie zitten.
Symptomen van Codependentie
Hieronder volgt een lijst van symptomen van codependentie, zoals die in een relatie kunnen plaatsvinden. Om codependent te zijn behoef je niet alle symptomen te hebben.
Negatief zelfbeeld bij een codependent
Het gevoel dat je niet ‘goed genoeg’ bent, of jezelf met anderen vergelijkt, zijn tekenen van een laag zelfbeeld. Het lastige van zelfvertrouwen is, dat sommigen een hoge dunk van zichzelf hebben, maar het is vaak een vermomming. Ze voelen zichzelf eigenlijk onbeschaamd of te min. Onder het verborgen bewustzijn zijn gevoelens van schaamte. Schuld en perfectionisme gaan vaak samen met een laag zelfbeeld. Als alles perfect is, voel je jezelf niet slecht.
Mensen behagend is een gedrag bij codependentie
Het is goed om iemand, waarom je geeft, te willen behagen, maar codependenten denken meestal niet dat ze een keuze hebben. “Nee” zeggen zorgt ervoor dat ze angst hebben. Sommige codependenten vinden het moeilijk om ‘nee’ te zeggen. Ze zetten hun principes aan de kant en offeren hun eigen behoeften op om andere mensen tegemoet te komen.
Vage grenzen bij codependentie
Een grens is een soort denkbeeldige lijn tussen u en anderen. Het verdeelt wat van jou is en van iemand anders en dat geldt niet alleen voor je lichaam, geld en eigendommen, maar ook voor je gevoelens, gedachten en behoeften. Dat is vooral waar codependenten in de problemen komen. Ze hebben wazige of zwakke grenzen. Ze voelen zich verantwoordelijk voor andermans gevoelens en problemen of beschuldigen anderen. Sommige codependenten hebben strenge grenzen. Ze zijn gesloten en teruggetrokken, waardoor het moeilijk is voor andere mensen om ze te benaderen. Soms dwalen mensen heen en weer en zijn hun grenzen onduidelijk.
Reactiviteit bij codependentie
Een gevolg van vage grenzen is dat je op ieders gedachten en gevoelens reageert. Als iemand iets zegt waarmee je het niet eens bent, geloof je het of je verdedigt je. Je absorbeert hun woorden, omdat er geen grens is. Met een grens zou je realiseren dat het gewoon hun mening was en niet een weerspiegeling van jou.
Verzorging bij codependentie
Een ander effect van vage grenzen is dat als iemand anders een probleem heeft, je wilt helpen tot het punt dat je jezelf opgeeft. Het is natuurlijk empathie en sympathie voor iemand te voelen, maar codependenten beginnen andere mensen in plaats van hun zelf te plaatsen. In feite hebben ze hulp nodig en deze kunnen ze afwijzen als iemand anders geen hulp nodig heeft. Bovendien blijven ze proberen om de andere persoon te helpen, zelfs als die persoon hun advies niet goed vindt.
Controle bij codependentie
Controle helpt codependenten zich veilig te voelen. Iedereen heeft enige controle over gebeurtenissen in hun leven nodig. Je wilt niet in constante onzekerheid en chaos leven, maar voor codependenten beperkt de controle om hun vermogen om risico’s te nemen en hun gevoelens te delen. Soms hebben ze een verslaving, zoals alcoholisme, die hen helpt om problemen op te lossen, of die hen helpt om hun gevoelens af te houden, zoals workaholisme. Codependenten willen ook diegenen die dichtbij staan beheersen, omdat ze dat nodig hebben.
Tegenover andere mensen gaan ze zich op een bepaalde manier gedragen om zich goed te voelen. In feite kunnen andere mensen aangenaam en zorgvuldig worden gebruikt om te beheersen en te manipuleren. Als alternatief zijn codependenten baasachtig en vertellen wat u wel of niet zou moeten doen. Dit is een overtreding van de grenzen van iemand anders.
Dysfunctionele communicatie bij codependentie
Codependenten hebben problemen als het gaat om het communiceren van hun gedachten, gevoelens en behoeften. Natuurlijk, als je niet weet wat je denkt, voelt of nodig hebt, wordt dit een probleem. Je bent bang om eerlijk te zijn, want je wilt niemand krenken. In plaats van te zeggen: “Ik vind dat niet leuk”, kun je doen alsof het goed is, of iemand vertellen wat er moet gebeuren. Communicatie wordt oneerlijk en verwarrend, wanneer je de andere persoon uit angst probeert te manipuleren.
Obsessies en codependentie
Codependenten hebben de neiging om hun tijd te besteden aan andere mensen of relaties. Dit wordt veroorzaakt door hun afhankelijkheid en angsten. Ze kunnen ook geobsedeerd raken als ze denken, dat ze een fout hebben gemaakt of kunnen maken. ‘Soms kun je je fantasie gebruiken over bepaalde feiten of over iemand die je lief hebt op een manier om de pijn van het heden te vermijden. Dit is een manier om in ontkenning te blijven (zie hieronder), maar het houdt je van het leven van je leven.
Afhankelijkheid en codependentie
Codependenten hebben andere mensen nodig om zich goed te voelen. Ze zijn bang om te worden afgewezen of verlaten te worden, zelfs als ze zelf goed functioneren. Anderen moeten altijd een relatie hebben, omdat ze te depressief zijn of zich eenzaam voelen als ze te lang alleen zijn. Deze eigenschap maakt het moeilijk voor hen om een relatie te beëindigen, ook als de relatie pijnlijk of beledigend is. Ze voelen zich gevangen.
Ontkenning bij codependentie
Een van de problemen waarmee mensen hulp krijgen voor codependentie, is dat ze ontkennen, waardoor ze hun probleem niet herkennen. Meestal vinden ze dat het probleem iemand anders, of de situatie is. Ze blijven klagen of proberen om de andere persoon te beïnvloeden, of van een relatie of baan naar een andere te gaan en nooit het feit dat ze een probleem hebben, te bezitten. Codependenten ontkennen hun gevoelens en behoeften ook. Vaak weten ze niet wat ze voelen en richten ze zich op wat anderen voelen. Hetzelfde geldt voor hun behoeften. Ze geven aandacht aan de behoeften van anderen en niet aan hun eigen behoeften. Hoewel sommige codependenten behoefte hebben, lijken anderen alsof ze zelfvoorzienend zijn als het gaat om hulp nodig te hebben. Ze zullen er niet uitkomen en moeite hebben om te ontvangen. Zij zijn in ontkenning van hun kwetsbaarheid en behoefte aan liefde en intimiteit.
Problemen met intimiteit bij codependentie
Hierbij wordt niet verwezen naar seks, hoewel seksuele disfunctie vaak een weerspiegeling is van een intimiteitsprobleem. Er wordt gesproken over open en dicht bij iemand zijn in een intieme relatie. Vanwege de schaamte en zwakke grenzen kun je bang zijn dat je beoordeeld wordt of afgewezen of over blijft. Aan de andere kant kun je bang zijn dat je in een relatie gesmoord wordt en je autonomie verliest. Je kunt je behoefte aan nabijheid ontkennen en voelen dat je partner te veel van je tijd eist. Uw partner klaagt, dat u niet beschikbaar bent, maar hij of zij ontkent zijn of haar behoefte aan de scheiding.
Pijnlijke emoties en codependentie
Codependentie creëert stress en leidt tot pijnlijke emoties. Schaamte en een laag zelfbeeld zorgen voor angst om te worden beoordeeld, afgewezen, te worden verlaten, fouten te maken of een mislukking zijn. Ze voelen zich eenzaam door gesloten te zijn of alleen te zijn. De andere symptomen leiden tot gevoelens van woede en wrok, depressie, hopeloosheid en wanhoop. Als de gevoelens te veel zijn, kun je gevoelloos voelen.
Er is hulp bij het verbeteren en veranderen van personen die codependent zijn. De eerste stap is een voorlichting en ondersteuning. Deze symptomen zijn sterke gewoontes en moeilijk om te identificeren en te veranderen op zichzelf. Werk aan meer assertief en bouw je zelfbeeld!