Is geluk nog mogelijk?

Is geluk nog mogelijk?

In onze tijd lijkt geluk onmogelijker dan ooit. Kijk maar eens naar mensen op een vrolijke avond uit. Ze komen allemaal, zonder uitzondering met het vastvoornemen om gelukkig te zijn, met een soort onwrikbare vastberadenheid waarmee iemand besluit niet nerveus te zijn voor een sollicitatiegesprek. Mensen zetten het al snel op een denken en doen een poging gezelligheid te veinzen. Maar het echte geluk vinden mensen vaak niet in het uitgaansleven. Ja, je denkt misschien dat de baan, de partner of het succes je dat geluk gaat brengen. Helaas, zo zit het leven niet in elkaar. Het geeft je misschien wel geluk, maar hoe snel is dat gevoel dan weer niet verdwenen. De partner blijkt toch niet de juiste te zijn, of na drie maanden kom je erachter dat er toch nog wat aan haar of hem mankeert, of hij of zij laat jou los. De baan die eerst zoveel belovend leek, is het toch ook niet helemaal en het geld wat je dacht te hebben kan ook van het ene moment op het andere verdwenen zijn. Waar is dan het geluk gebleven?

Maar wat is geluk dan wel?

Er zijn meerdere verschillende verschijningsvormen van geluk te onderkennen:

• Relatief geluk. Hoe wij onze eigen situatie waarderen wordt beïnvloed door de vergelijking met die van mensen uit onze buurt of uit eenzelfde sociale omgeving. Ons geluk lijkt relatief, afhankelijk van dat van anderen. ‘Arm zijn in Parijs is twee keer arm zijn’. Inwoners van gemeentes met grote inkomensverschillen zijn minder gelukkig dan die van gemeentes waar mensen ongeveer evenveel verdienen: de vergelijking met topverdieners maakt mensen die minder verdienen ontevredener. Een mens streeft in deze situatie immers altijd naar een vergroting van het relatieve geluk. Echter een te groot bezit is niet alleen onnodig om gelukkig te zijn, maar kan zelfs afbreuk aan geluk doen door alle zorgen die met rijkdom gepaard gaan: de angst om bestolen te worden, de tijd die het kost om je bezit te beheren, of de jaloezie van anderen;
• Spiritueel geluk. Het spirituele geluk geeft je inzicht in het pad waarmee je vriendelijkheid voor jezelf kunt ontwikkelen door op te houden met jezelf af te wijzen. Het echte houden van jezelf is een alles doordringend besef dat je waardevol bent ongeacht hoe goed of hoe waardeloos je je voelt. Het beëindigen van de zelf afwijzing is dus de eenvoudigste oplossing voor het bereiken van spiritueel geluk. Dus als je je geest omkeert naar zijn eigen diepste natuur en de vervreemding met die natuur beëindigt dan ligt het pad naar spiritueel geluk voor je open;
• Onmetelijk geluk. Deze vorm van geluk is gebaseerd op een vorm van gelukkig zijn die geluk gelijkstelt aan moreel goed zijn. ‘Als je het geluk bereikt, dan heb je ”deugden”: dan functioneer je excellent in al je aspecten. Dan zul je dus ook de juiste morele keuzes maken.’

Eenvoudig gezegd zou geluk ook gedefinieerd kunnen worden als ‘plezier in het leven’. Uit internationaal vergelijkend onderzoek, blijkt dat dat vooral wordt bepaald door sociale omstandigheden.

Nederlanders zijn bijvoorbeeld over het algemeen een gelukkig volkje. De Nederlandse samenleving is behoorlijk veilig en iedereen heeft een dak boven zijn hoofd, genoeg geld, intieme relaties en een goede opvoeding die het mogelijk maakt gebruik te maken van de vele vrijheden die worden geboden. Russen scoren veel slechter, want ‘daar heerst chaos, kun je niet op mensen aan’. Ook Japanners, die zich aan strikte sociale regels moeten houden, voelen zich minder prettig dan Nederlanders.

Wat maakt Nederlanders dan zo’n gelukkig volk?

Nederland komt in de meeste onderzoeken naar voren als een over dreven gelukkig land. We zijn een van de rijkste landen binnen Europa; nogal te vreden met onze financiële situatie – ook die paar armen in ons land zijn best tevreden; we zijn blij met onze banen – zelfs de vele flexwerkers rapporteren maar weinig ontevredenheid; we zijn enorm tevreden met de reistijd naar ons werk, wonen in fijne huizen, voelen ons gezond. We kunnen het bijna niet geloven, deze discrepantie tussen wat we dagelijks in de krant, op internet en twitter lezen, en dan deze juichende scores. Of er klopt echt niks van dit onderzoek of het is maar weer eens bewezen dat wij Nederlanders enorm goed kunnen mopperen. 

Hoe wordt jij zelf nu gelukkig?

Er zijn drie strategieën die je zou kunnen volgen om gelukkig te worden:

1. Probeer negatieve en destructieve patronen te beëindigen;
2. Creëer positieve, gelukbrengende patronen;
3. Keer de richting van de geest om naar zijn eigen volmaakte natuur.

Ik wil overigens niet suggereren dat deze bevlogen vormen van geluk de enige mogelijke zijn. Wanneer je dus wilt dat je gelukkig wordt, zal je er goed over na moeten denken hoe je dat wilt bereiken. Het geheim van geluk is misschien wel dit! 

Zorg dat je belangstelling zo breed mogelijk is en laat je reacties op mensen en dingen die je interesseren eerder welwillend dan vijandig zijn, voor zover mogelijk.

Hoe zie jij dat in relatie tot je eigen situatie?

Wat maakt jou gelukkig en welke staat van geluk zou je willen bereiken?

Ik ben erg benieuwd naar je antwoord op de bovenstaande vraag en kijk uit naar je reactie in het onderstaande commentaarveld.