Artrose, een aandoening door slijtage
Artrose is slijtage van de gewrichten, met name het kraakbeen. Een gewricht bestaat uit twee botten, waarvan de uiteinde van dat bot een gladde bekleding heeft: het gewrichtskraakbeen. Door artrose slijt dit kraakbeen en kan zelfs geheel verdwijnen. Dit kan ontstaan op oudere leeftijd. Deze aandoening komt vooral voor bij oudere personen, meestal in de handen, knie of heup. In Nederland hebben bijna 1,5 miljoen mensen artrose.
Artrose
Met het vorderen van de leeftijd kan het kraakbeen afnemen. Oorzaak hiervan is belasting van het eigen lichaamsgewicht (hoe zwaarder, hoe sneller), intensief sporten en zware lichamelijke arbeid. De opbouw van het kraakbeen wordt geremd en de afbraak neemt toe. Door het dunner worden of geheel verdwijnen van het kraakbeen komen de bot uiteinden tegen elkaar dat klachten veroorzaakt. Dit gaat met pijn gepaard. Door slijtage van het bot kan het gewricht uitsteeksel gaan vormen, de zogenaamde osteofyten. Ook kunnen de bot uiteinden dikker worden en misvormd raken, waardoor bewegingen met het gewricht pijnlijk wordt. De patient wil het gewricht ontlasten vanwege de pijn, met als gevolg dat er stijfheid ontstaat en de spieren slapper worden.
Over de oorzaak van artrose is weinig bekend en een genezing hiervan bestaat niet. Wel worden er middelen aanbevolen om de pijn te verzachten, zoals glucosamine, dat de opbouw van kraakbeen enigszins ondersteunt. Om artrose niet te versnellen wordt sterk aanbevolen om overgewicht te voorkomen.
Vóórkomen en ontstaan van artrose
Artrose kan in alle gewrichten optreden, maar komt voornamelijk voor in de gewrichten van de handen, knieën en heupen. Hoewel het onder ouderen de meest voorkomende gewrichtsaandoening is, zijn er in Nederland naar schatting 25.000 jonge patiënten (tussen de 25 en 44 jaar) met artrose. In Nederland hebben een kleine 1,5 miljoen mensen artrose. Het komt dus veel voor: bij het ouder worden krijgt bijna iedereen er in meer of mindere mate last van. Meestal is het niet ernstig: je hoeft er zelfs niks van te merken. Als je zo af en toe pijnlijke stijve gewrichten hebt is dit niet iets om je zorgen over te maken. Pas als de verschijnselen erger worden is het goed om eens langs de huisarts te gaan.
Artrose kan op verschillende manieren ontstaan. Meestal is de oorzaak slijtage die van nature ontstaat bij het ouder worden. Maar ook overbelasting of herhaalde blessures door bijvoorbeeld sporten of door bepaald werk kan een rol spelen. Zo hebben veel voetballers last van artrose in hun knieën en enkels en balletdansers krijgen het vaak in hun voeten.
Artrose wordt ook wel eens slijtage-reuma genoemd. Maar bij artrose komen geen veranderingen in het bloed voor, zoals bij reuma. Een reumatest zal dan ook geen afwijkingen laten zien. Met artrose kun je oud worden, maar het kan wel pijnlijk zijn.
Behandeling van artrose
Als eerste is het belangrijk een zo actief mogelijk leven te blijven leiden. Niet voor niets is het spreekwoord “Rust Roest”. Gedoseerd gelijkmatig bewegen is belangrijk. Probeer overbelasting te vermijden zoals overgewicht en overmatige sport.
Fysiotherapie kan helpen om acute momenten van verergering weer te verhelpen, pijn te dempen en u te instrueren met betrekking tot goede beweging en oefeningen.
Medicijnen zijn meestal van de NSAID groep: de Niet Steroïde Anti Inflammatoire medicatie. Hiervan zijn er zeer vele op de markt. Zij allen hebben een aantal werkingen namelijk pijnstilling, ontstekingsremmend en zwelling vermindering. Helaas ook bijwerkingen meestal op het gebied van maag en darmen.
Wanneer al deze maatregelen niet helpen kan in sommige gevallen een injectie in het gewricht worden gegeven met bijnierschorshormonen (corticosteroïden).
De volgende stap zou een operatieve behandeling kunnen zijn. Ook hier kennen we een scala van mogelijkheden, uiteenlopend van het schoonmaken van het gewricht met een kijkoperatie tot het vervangen door middel van een kunstgewricht.
[KD.Zen-039]
